Kardeş Kıskançlığı

Kardeş kıskançlığı, ebeveynlerin sıkça karşılaştığı problemlerden biridir. Fakat burada karıştırılmaması gereken bir nokta vardır. Dünyaya yeni gelen bir kardeşe karşı kıskanma duygusunu hissetmek oldukça doğaldır.

Peki bu duygu ne zaman bir probleme dönüşür?

• Çocuğunuzda belirgin değişimler gözlemlediyseniz.
• Kendine veya çevresine karşı şiddet uygulamaya başladıysa.
• İçine kapandıysa.
• Sık sık ağlama nöbetleri yaşıyorsa.
• Öfke kontrolü konusunda problem yaşıyorsa.
• Ebeveynlerini kaybetmekten yoğun şekilde korkuyorsa.
• Kardeşi tamamen yok sayıyorsa.
• Bedensel bir hastalığa bağlı olmayan mide ağrısı/bulantısı, baş ağrısı, vücut döküntüsü gibi psikolojik temelli bedensel yakınmalar gözlemliyorsanız.
• Tuvalet eğitimi, yemek yeme gibi konularda gerileme gözlemliyorsanız.

Bu belirtilerin bir ya da daha fazlasına sahip olması, çocuğunuzun kardeşi kabullenme konusunda problem yaşadığını düşündürebilir.

Peki bu problem ile baş etmek için neler yapabilirsiniz?

• Yapılan en büyük hatalardan biri yeni gelen kardeşi çocuğunuzun yanında sevmemektir. Aslında yapılması gereken çocuğunuza da, yeni gelen kardeşe de eşit şekilde sevgi ve ilgi göstermeye özen göstermektir.
• Çocuğunuzun rutinlerini bozmamak da yapılması gerekenlerin başında gelmektedir. Ödev, uyku, diş fırçalama, oyun saati gibi rutinler devam ettirilmelidir. Elbette yeni gelen kardeşin bakım ihtiyaçları ve annenin lohusa olması gibi nedenlerle küçük değişiklikler olabilir. Burada önemli olan çocukta kaygı yaratacak şekilde ihmal ve değişikliklerin olmamasıdır.
• Kardeş fikrine alıştırmak için yaşına uygun kitaplardan faydalanabilirsiniz. Bu kitapları birlikte okumak ve sonrasında kitap üzerine sohbet etmek de etkili bir yöntemdir. Bu sayede çocuğunuza kendi duygu ve düşüncelerini de açma fırsatı sunmuş olursunuz.
• Çocuğunuz ile açıkça konuşmak da bu problemin çözümü için önemli noktalardan biridir. Bu konuşmada; “ kardeşi doğduğunda ona sevginizin değişmeyeceği, kalbinizde her ikisine de yetecek kocaman bir yer olduğu, duygularını her zaman sizinle paylaşabileceği” gibi cümlelere yer verebilirsiniz. Ayrıca kendi kardeşiniz varsa, başlarda sizin de kıskanma, korku gibi duyguları hissettiğinizi ama sonrasında kardeşliğin güzel yanlarını keşfettiğinizi ona anlatabilirsiniz.
• Çocuğunuzu herhangi bir konuda uyarırken, “sen büyüdün, ablasın/ağabeysin” gibi cümleleri kesinlikle söylememelisiniz!
• Önemli olan saatlerce çocuğunuz ile birlikte olmak değil, onunla kaliteli zaman geçirmektir. Yani ona ayırabildiğiniz vakitte sadece onunla ilgilenmek, elinizde telefon vb. olmadan onunla oynamak, onu anlamak, dinlemek ve sevgi göstermektir.
• Kardeşler arasında problem yaşandığında mümkün olduğunca müdahale etmemeye özen göstermeliyiz. Müdahale etmemiz gereken noktalarda; suçlayıcı bir tutumdan çok yapıcı bir davranış içinde olmalıyız. “Sen büyüksün alttan al” gibi cümleleri kesinlikle kurmamalıyız. Bu tür cümleler kardeş ilişkilerini zedeleyecek ve her iki çocuğun da psikolojisini olumsuz yönde etkileyecektir.
• Davranış, akademik başarı, kişilik özellikleri vb. hiçbir konuda kardeşleri kıyaslamamaya özen göstermeliyiz. Her çocuk özeldir ve birbirinden farklı özelliklere sahiptir. Kıyaslama yalnızca onlara zarar verir.

Kardeş kıskançlığı; erken yaşlarda müdahale edilmesi gereken bir problemdir. Aksi halde çocuğunuzun psikolojisi ve kardeş ilişkileri bu durumdan olumsuz şekilde etkilenebilir. Gerektiğinde çocuğunuz için bir uzmandan destek almanız oldukça önemlidir.